بعضا من و همکاران من با مراجعانی رو برو می شویم که شتاب بالایی برای دیدن نتایج فعالیت های درمانی روانپزشک، مشاور روانشناس خود دارند. یعنی انتظار دارند پس از بیرون رفتن از اتاق مشاوره معجزه ای رخ داده و تمامی مشکلات آن ها حل شده باشد.
ذکر این نکته ی بسیار مهم ضروریست که اختلالی که مراجع به خاطر آن به مشاور یا روانشناس مراجعه کرده ناگهان به وجود نیامده، عوامل مختلف وراثتی، تربیتی و محیطی در به وجود آمدن اختلال، تداوم و تشدید آن موثر بوده اند و معمولا هم در کشور ما مراجعه به روانشناس بعد از مدت زیادی از آشکار شدن اختلال صورت می پذیرد. در نظر بگیرید که برای مثال در مورد اختلالی همچون وسواس-اجبار میانگین زمان مراجعه به روانشناس از لحظه ی بروز تا مراجعه به روانشناس در کشور ما حدود ۲۱ سال می باشد! این تاخیر در مراجعه باعث شدت گرفتن اختلال می شود. تشبیهی که من در این مورد دارم گلوله ی برفی است که در حال سقوط از بالای یک کوه است و تا وقتی که به دامنه ی کوه برسد، بزرگتر و بزرگتر می شود.
درمان اختلالات مختلف به زمان های مختلفی نیاز دارد، برای مثال در مورد درمان روانپزشکی(دارودرمانی) بیماران دچار اختلالات اضطرابی، معمولا بین ۶ تا ۸ هفته زمان نیاز هست تا دارو ها اثر مورد انتظار خود را بر روی بیمار نشان دهند! در حالی که بعضی از مراجعان در فاصله ای کوتاه(مثل ۳-۴ روز) انتظار دیدن اثر دارو را دارند و هنگامی که این اثرات را مشاهده نکردند، بلافاصله روند دارودرمانی را قطع کرده و به درمانگر خود نگرش بدی پیدا می کنند.
در مورد مشاوران و روانشناسان وضعیت کمی پیچیده تر است: معمولا در روند مشاوره، اطلاعات بسیار متنوعی بین مراجع و مشاور رد و بدل می شود که تمامی این اطلاعات سرنخ های لازم را برای تشخیص مناسب مشاور یا روانشناس به وجود می آورد.
قضاوت و تشخیص سریع مشاور، بعضا باعث به بیراهه رفتن روند مشاوره می شود و معمولا تاکید در یک یا دو جلسه ی اول بر کسب اطلاعات بیشتر از مراجع و ارتباط مناسب می باشد. برای مثال مراجع نوجوانی داشتم که در ابتدای جلسه ی مشاوره می گفت من مشکلم این است که در اینترنت عکس های مستهجنی دیده ام و حالم بسیار بد است و می خواهم که درمان شوم.
برای من که کار حرفه ایم مشاوره هست، پذیرفتن اینکه این نوجوان به خاطر دیدن این عکس ها با این شدت از اضطراب برای مشاوره آمده است کمی خنده دار بود، بنا بر این سعی کردم به جای تشخیص سریع و زدن برچسب، وی را به صحبت بیشتر تشویق کنم تا متوجه این نکته شوم که مشکل دقیقا چیست که خوشبختانه نتیجه مناسب بود: این نوجوان که در ابتدای جلسه صحبت از مشکل A می کرد، تا آخرین دقایق جلسه ی اول موارد B، C، D، E و F را مطرح کرد که اختلالات جدی را شامل می شد.
جالب این جاست که والدین این نوجوان در تعجب بودند که برای فرزندشان مداخله ی سنگینی صورت نگرفته و عصای سحر آمیز مشاور در کار نبوده، که خوشبختانه با ارائه ی توضیحات لازم، متوجه شدند که در جلسه ی اول صرفا اطلاعات مهمی به دست آمده و شاید این احتمال هم وجود داشته باشد که مشکل موردی مهم تر و زیر بنایی تری هست که به علت خجالت یا عدم اعتماد در همان جلسه ی اول، بیان نشده است.
عده ای دیگر از مراجعان هم بعضا تمرینات داده شده توسط درمانگران خود را انجام نمی دهند و به شکلی عجیب انتظار بهبود اوضاع را دارند. باز هم در اینجا گفتنی است که در درمان اختلالاتی خاص وظیفه ی درمان جو در مورد پیش برد روند درمان خود بسیار پر رنگ و مهم می باشد.
جمع بندی: برای گرفتن نتیجه ی بهتر از جلسات مشاوره – نکاتی مهم به هنگام مراجعه به مشاور یا روانشناس جهت حصول نتیجه بهتر
به مشاور یا روانشناس خود اعتماد کنید و آن چه را که واقعیت دارد مستقیما و به صراحت بیان کنید. انتظار نداشته باشید که مشاور شما بتواند ذهن شما را بخواند و بعد مشکل شما را حل کند.
برای گرفتن نتیجه ی درمانی مطلوب، عجله نکنید و جلسات درمان را به شکل مداوم ادامه دهید. مشکل شما ناگهانی به وجود نیامده که ناگهان هم بهبود یابد. اگر نکته ی مبهمی هست که شما را در مورد روند درمان آزار می دهد، حتما با درمانگر خود مطرح کنید و از قضاوت و درگیری ذهنی اجتناب کنید، مطمئنا از مشاور خود جواب قانع کننده ای خواهید گرفت و این به همکاری بیشتر شما با درمانگرتان یاری می نماید.
تمرینات گفته شده را به طور مرتب انجام دهید، هر چند بعضی از آن ها برای شما دردناک و از نظر هیجانی آزار دهنده باشد(مطمئنا بعد از جلسات مشخصی اثرات درمانی تمرینات دیده خواهد شد).
آخرین دیدگاهها